1. Triệu chứng củ ung thư Vòm họng
Các dấu hiệu và triệu chứng ung thư vòm họng gồm:
- Khó nuốt
- Đau tai
- Đau họng
- Ho
- Giọng nói thay đổi (khàn giọng, nói không rõ tiếng)
- Sụt cân
- Xuất hiện các khối u hoặc vết loét ở cổ họng
2. Nguyên nhân của ung thư Vòm họng
Ung thư vòm họng hay xảy ra khi những tế bào trong cổ họng phát triển đột biến gen. Quá trình đột biến này khiến cho những tế bào phát triển mất kiểm soát và hoạt động không ngừng sau khi các tế bào khỏe mạnh chết đi. Các tế bào tích lũy này sẽ tạo thành một khối u nằm trong cổ họng của bạn.
Các nguyên nhân ung thư vòm họng không thực sự rõ ràng, tuy nhiên các bác sĩ xác định các yếu tố sau sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
- Sử dụng thuốc lá, bao gồm cả hút thuốc và nhai thuốc lá
- Sử dụng rượu quá mức
- Một loại virus lây truyền qua đường tình dục có tên là papillomavirus ở người (HPV)
- Một chế độ ăn thiếu rau quả
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
3. Phân loại ung thư vòm họng
Phần lớn các loại ung thư vòm họng đều bắt nguồn từ một loại tế bào, bệnh được chia thành các loại khác nhau để giúp phần biệt được vị trí bắt nguồn ung thư từ cổ họng.
(Xem thêm: Bảng giá trồng răng Implant mới nhất năm 2023)
- Ung thư Hypopharyngeal (ung thư thanh quản) bắt đầu ở vùng thanh quản – phần dưới cổ họng, ngay trên thực quản và khí quản.
- Ung thư glottic bắt đầu từ dây thanh âm.
- Ung thư Nasopharyngeal bắt đầu ở vòm họng – phần cổ họng của bạn ngay sau mũi.
- Ung thư Oropharyngeal bắt đầu ở amidan – phần cổ họng của bạn ngay sau miệng.
- Ung thư Supraglottic bắt đầu từ phần trên của thanh quản, gồm có ung thư ảnh hưởng đến biểu mô (mảnh sụn chặn thức ăn vào khí quản).
- Ung thư subglottic bắt đầu ở phần dưới của thanh quản, bên dưới dây thanh âm.
4. Phòng ngừa ung thư vòm họng
Thực tế sẽ không có cách nào đảm bảo ngăn ngừa chắc chắn ung thư cổ họng xảy ra. Tuy vậy, các biện pháp sau đây sẽ giúp làm giảm nguy cơ bị ung thư vòm họng:
- Bỏ thuốc lá: Nếu như bạn là người nghiện thuốc lá, hãy từ bỏ nó ngay. Nếu như bạn không hút thuốc thì đừng bao giờ bắt đầu. Cai thuốc sẽ rất khó khăn, vì vậy hãy nhờ sự tư vấn của bác sĩ, có thể sử dụng sản phẩm thay thế nicotine.
- Hạn chế uống rượu: Nếu bạn là một người thích uống rượu, hãy kiểm soát nó một cách điều độ.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ trái cây, rau xanh. Các chất vitamin và chất chống oxy hóa có trong các loại trái cây và rau xanh giúp làm giảm nguy cơ ung thư vòm họng.
- Bảo vệ cơ thể khỏi virus HPV (vi rút lây truyền qua đường tình dục). Một số bệnh ung thư vòm họng được cho là do nhiễm trùng papillomavirus ở người nhiễm HPV.
5. Chẩn đoán ung thư vòm họng
Các phương pháp chẩn đoán ung thư vòm họng:
- Dùng một dụng cụ để có được một cái nhìn gần hơn vào cổ họng. Bác sĩ thường nội soi để xem xét kỹ cổ họng của bạn có bị u loét hay không.
- Sinh thiết một mẫu mô trong cổ họng để thử nghiệm. Nếu bác sĩ phát hiện điều gì bất thường trong khi nội soi, sẽ cần lấy một mẫu mô (sinh thiết) để làm xét nghiệm. Trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể yêu cầu một mẫu từ hạch bạch huyết bị sưng bằng cách sử dụng kỹ thuật “chọc hút kim mịn”.
- Xét nghiệm hình ảnh. Các xét nghiệm hình ảnh, gồm chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp phát xạ positron (PET). Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định mức độ ung thư của bạn ở ngoài bề mặt cổ họng hoặc thanh quản.
6. Các giai đoạn của ung thư vòm họng
Khi người bệnh bị chẩn đoán là ung thư vòm họng, tiếp theo bác sĩ sẽ xác định mức độ (giai đoạn) của bệnh. Việc xác định giai đoạn ung thư giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
- Ung thư glottic bắt đầu từ dây thanh âm.
- Ung thư Nasopharyngeal bắt đầu ở vòm họng – phần cổ họng của bạn ngay sau mũi.
- Ung thư Oropharyngeal bắt đầu ở amidan – phần cổ họng của bạn ngay sau miệng.
- Ung thư Supraglottic bắt đầu từ phần trên của thanh quản, gồm có ung thư ảnh hưởng đến biểu mô (mảnh sụn chặn thức ăn vào khí quản).
- Ung thư subglottic bắt đầu ở phần dưới của thanh quản, bên dưới dây thanh âm.
4. Phòng ngừa ung thư vòm họng
Thực tế sẽ không có cách nào đảm bảo ngăn ngừa chắc chắn ung thư cổ họng xảy ra. Tuy vậy, các biện pháp sau đây sẽ giúp làm giảm nguy cơ bị ung thư vòm họng:
- Bỏ thuốc lá: Nếu như bạn là người nghiện thuốc lá, hãy từ bỏ nó ngay. Nếu như bạn không hút thuốc thì đừng bao giờ bắt đầu. Cai thuốc sẽ rất khó khăn, vì vậy hãy nhờ sự tư vấn của bác sĩ, có thể sử dụng sản phẩm thay thế nicotine.
- Hạn chế uống rượu: Nếu bạn là một người thích uống rượu, hãy kiểm soát nó một cách điều độ.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ trái cây, rau xanh. Các chất vitamin và chất chống oxy hóa có trong các loại trái cây và rau xanh giúp làm giảm nguy cơ ung thư vòm họng.
- Bảo vệ cơ thể khỏi virus HPV (vi rút lây truyền qua đường tình dục). Một số bệnh ung thư vòm họng được cho là do nhiễm trùng papillomavirus ở người nhiễm HPV.
5. Chẩn đoán ung thư vòm họng
Các phương pháp chẩn đoán ung thư vòm họng:
- Dùng một dụng cụ để có được một cái nhìn gần hơn vào cổ họng. Bác sĩ thường nội soi để xem xét kỹ cổ họng của bạn có bị u loét hay không.
- Sinh thiết một mẫu mô trong cổ họng để thử nghiệm. Nếu bác sĩ phát hiện điều gì bất thường trong khi nội soi, sẽ cần lấy một mẫu mô (sinh thiết) để làm xét nghiệm. Trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể yêu cầu một mẫu từ hạch bạch huyết bị sưng bằng cách sử dụng kỹ thuật “chọc hút kim mịn”.
- Xét nghiệm hình ảnh. Các xét nghiệm hình ảnh, gồm chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp phát xạ positron (PET). Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định mức độ ung thư của bạn ở ngoài bề mặt cổ họng hoặc thanh quản.
6. Các giai đoạn của ung thư vòm họng
Khi người bệnh bị chẩn đoán là ung thư vòm họng, tiếp theo bác sĩ sẽ xác định mức độ (giai đoạn) của bệnh. Việc xác định giai đoạn ung thư giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
(Xem thêm: Trồng răng Implant)
Các giai đoạn phát triển của ung thư vòm họng được kí hiệu bằng các chữ số La Mã từ I đến IV. Mỗi loại bệnh có các tiêu chí riêng cho từng giai đoạn.Ung thư vòm họng giai đoạn I là giai đoạn nhẹ nhất, một khối u nhỏ hình thành ở một khu vực trong cổ họng. Những giai đoạn II, III cho thấy ung thư đang phát triển hơn, và giai đoạn IV là nghiêm trọng nhất.
7. Điều trị ung thư vòm họng
Những phương pháp điều trị ung thư vòm họng cần dựa trên các yếu tố, vị trí và giai đoạn bệnh, loại tế bào liên quan, sức khỏe hiện tại của bệnh nhân. Bệnh nhân cũng có thể thảo luận với bác sĩ về lợi ích và rủi ro của từng phương pháp và đưa ra lựa chọn phù hợp.
a. Phương pháp Xạ trị
Xạ trị là cách sử dụng năng lượng cao từ các tia X và proton để đưa bức xạ tới những tế bào ung thư và tiêu diệt chúng.
Phương pháp Xạ trị được thực hiện bởi một cỗ máy lớn từ ngoài cơ thể bạn (bức xạ chùm ngoài) hoặc xạ trị từ các hạt phóng xạ nhỏ được đặt bên trong cơ thể bệnh nhân, gần ung thư (xạ trị).
Đối với bệnh nhân ung thư vòm họng giai đoạn đầu, xạ trị là phương pháp điều trị hữu hiệu. Đối với người bệnh ung thư vòm họng giai đoạn III, IV, xạ trị cần được kết hợp với hóa trị hoặc phẫu thuật.
b. Phương pháp Phẫu thuật
- Phẫu thuật ung thư vòm họng giai đoạn đầu. Các khối u ung thư giới hạn ở bề mặt của cổ họng hoặc dây thanh âm thường được điều trị bằng phẫu thuật nội soi. Bác sĩ sẽ chèn một ống nội soi rỗng vào cổ họng và chuyển dụng cụ phẫu thuật đặc biệt (laser) qua đó. Sử dụng những công cụ này, bác sĩ sẽ cạo, cắt ra hoặc dùng laser làm bay khối u ung thư.
- Phẫu thuật loại bỏ tất cả hoặc một phần thanh quản. Với những khối u nhỏ hơn, bác sĩ sẽ loại bỏ phần thanh quản bị ảnh hưởng bởi ung thư, để lại càng nhiều thanh quản không bị ảnh hưởng càng tốt. Với các khối u lớn hơn, sẽ cần phải loại bỏ toàn bộ thanh quản. Khí quản sau đó được gắn vào một lỗ khí trong cổ họng để thở.
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần cổ họng. Ung thư vòm họng nhỏ hơn sẽ chỉ cần loại bỏ các phần nhỏ của cổ họng khi phẫu thuật. Những bộ phận được loại có thể được dựng lại và cho phép bạn nuốt thức ăn như bình thường. Bác sĩ có thể tái tạo lại cổ họng để cho phép nuốt thức ăn.
- Phẫu thuật cắt bỏ hạch bạch huyết ung thư (mổ bóc tách cổ). Nếu ung thư vòm họng đã lan sâu trong cổ họng, bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật để loại bỏ một số hạch bạch huyết để xem chúng có chứa tế bào ung thư không.
Quá trình phẫu thuật có nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng. Các biến chứng khác như khó nói hoặc nuốt sẽ phụ thuộc vào từng loại phẫu thuật bạn đã thực hiện.
c. Phương pháp Hóa trị
Phương pháp hóa trị là cách sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị thường được sử dụng cùng với xạ trị để điều trị ung thư vòm họng. Một số loại thuốc hóa trị khiến cho các tế bào ung thư nhạy cảm hơn với xạ trị. Tuy nhiên khi kết hợp hóa trị với xạ trị sẽ làm tăng tác dụng của cả hai phương pháp điều trị này.
d. Chữa trị bằng thuốc
Thuốc tây điều trị ung thư vòm họng bằng cách tận dụng các điểm yếu trong tế bào ung thư, kìm hãm sự phát triển của các tế bào này.
Ví dụ, thuốc Cetuximab (Erbitux) điều trị ung thư vòm họng. Cetuximab ngăn chặn hoạt động của loại protein có trong nhiều loại tế bào ung thư vòm họng.
e. Một số phương pháp điều trị thay thế
- Châm cứu
- Massage
- Vật lý trị liệu
- Thiền
- Kỹ thuật thư giãn
f. Phục hồi chức năng sau điều trị
Việc điều trị ung thư vòm họng thường sẽ gây ra một số biến chứng vì thế các chuyên gia sẽ thực hiện một số giải pháp để giúp người bệnh lấy lại khả năng nuốt, ăn thức và nói chuyện. Các chức năng cần hồi phục sau quá trình điều trị ung thư vòm họng:
- Cứng và đau ở cổ họng
- Khả năng nói
- Chăm sóc vết mổ trong cổ họng (stoma) đối với phẫu thuật mở khí quản
- Khó ăn
- Khó nuốt
Nguồn: DieuTriUngThu.com